Osowa Góra to interesujące wzniesienie osiągające wysokość 131,2 m n.p.m., które znajduje się w województwie wielkopolskim, w obrębie miasta Mosina, w okolicach Pożegowa. To wzniesienie jest uznawane za najwyższy punkt w obszarze Wielkopolskiego Parku Narodowego.
Osowa Góra wchodzi w skład mezoregionu znanego jako Wysoczyzna Grodziska, który należy do makroregionu Pojezierze Wielkopolskie. W jej pobliżu znajdują się także inne mezoregiony, takie jak Kotlina Śremska oraz Poznański Przełom Warty, co sprawia, że jest to miejsce o dużym znaczeniu geograficznym i turystycznym.
Morfologia
Osowa Góra to interesujące wzgórze, które należy do tzw. moreny pożegowskiej. Charakteryzuje się ono znaczną wysokością, osiągając względnie około 70 metrów, co czyni je jednym z wyraźniejszych elementów Wysoczyzny Grodziska.
Historia
W rejonie Osowej Góry, tuż po zachodniej stronie szczytu, funkcjonowała dawniej kopalnia gliny. Wydobyta glina była transportowana w dół do miejsca przetwarzania za pomocą wagoników, które poruszały się pod wpływem grawitacji, wciągając równocześnie puste wagony na linach.
Warto zwrócić uwagę, że w sąsiedztwie szczytu ulokowane są obecnie zbiorniki, które tworzą sieć wodociągową. Woda, która zaopatruje ten rejon, pompowana jest z ujęcia znajdującego się w dolinie, niedaleko Mosiny, a następnie spływa grawitacyjnie do Poznania. Taki system pozwala na efektywne dostarczanie wody do mieszkańców tego obszaru.
Historycznie, niedaleko wzniesienia znajdował się również końcowy przystanek nieczynnej już linii kolejowej Osowa Góra, która łączyła ten rejon z Puszczykówkiem. Należy również wspomnieć, że w latach 1970-1984 na północnym stoku wzgórza z powodzeniem działał wyciąg narciarski, który przyciągał miłośników zimowych sportów.
Turystyka
Na szczycie wzniesienia rozpoczyna się Szlak turystyczny Osowa Góra – Sulęcinek, który z pewnością zachwyci miłośników przyrody. W wyjątkowy sposób łączy on różnorodność terenu, który charakteryzuje się malowniczymi wąwozami oraz znacznymi nachyleniami zboczy. Tego rodzaju ukształtowanie terenu sprzyja uprawianiu kolarstwa górskiego, co czyni to miejsce idealnym dla entuzjastów aktywnego wypoczynku.
Niedaleko szczytu, na obszarze znanym jako tzw. Glinianki, w grudniu 2011 roku została udostępniona drewniana wieża widokowa o imponującej wysokości około 17 metrów. Wieża ta jest ogólnodostępna, co oznacza, że każdy może z niej skorzystać bez żadnych opłat. Z jej szczytu rozpościera się wspaniały widok na otaczające lasy parku narodowego, a także na pobliskie miejscowości, takie jak Mosina oraz Luboń. W oddali można dostrzec również Poznań, co sprawia, że wizyta w tym miejscu jest niezwykle atrakcyjna.
Przyroda
W latach 1952-1955 miały miejsce ważne odkrycia w rejonie wzniesienia, które dotychczas nie były dokumentowane w Wielkopolsce. Odkryto tam nowe gatunki owadów, takie jak ectoedemia heringi oraz stigmella myrtilella.
Podczas prowadzonych badań stwierdzono także obecność innych nieznanych wcześniej z Polski gatunków, w tym ophiomyia campanularum, phytomyza campanulae oraz chromatomyia luzulae. Również w początkach XX wieku zapisy wskazywały na obecność motyla o nazwie szlaczkonia torfowca (Colias palaeno europome) w tym regionie, który niestety później wymarł na obszarze Wielkopolskiego Parku Narodowego i jego najbliższych okolic.
Przyczyną tego stanu rzeczy mogły być zniszczenia w naturalnych siedliskach borówki bagiennej, znanej również jako pijanica. Istniały również przejściowe populacje chabra drobnogłówkowego (Centaurea diffusa), które pojawiły się i zniknęły w tym rejonie.
Dodatkowo, na stokach w pobliżu stacji Osowa Góra oraz przy samej stacji odnotowano masowe występowanie ślimaków, które zostały przywleczone przed 1955 rokiem z transportem żwiru lub nasionami. Wśród nich znalazły się gatunki takie jak przydrożny (Xerolenta obvia) oraz wrzosowiskowy (Helicella itala), które wcześniej znane były tylko z kilku miejsc w Wielkopolsce oraz na ziemi lubuskiej.
Przypisy
- JerzyJ. Solon JerzyJ. i inni, Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91 (2), 2018, s. 143–170, DOI: 10.7163/GPol.0115 [dostęp 20.11.2021 r.]
- Joanna Nowaczyk. Białe szaleństwo na Górze Pożegowskiej, zolnierzewolnosci.pl [dostęp 13.11.2018 r.]
- Arkusz N-33-142-B-a-4 (Puszczykowo). Mapa topograficzna Polski 1:10 000. Ukł. "1992". Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1998 r.
- Maria Beiger, Uzupełnienie do fauny owadów minujących Wielkopolskiego Parku Narodowego w Osowej Górze, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1955, s.24-27.
- Jarosław Urbański, Wielkopolski Park Narodowy, PWN, Poznań, 1955, s.105,108.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Mosińska Biblioteka Publiczna w Mosinie | Studnia Napoleona | Mosina (stacja kolejowa) | Pożegowo (Mosina) | Parafia św. Mikołaja w Mosinie | Kościół św. Mikołaja w Mosinie | Obszar ochrony ścisłej Jezioro BudzyńskieOceń: Osowa Góra (Wysoczyzna Grodziska)