Adam Pohl, znany również pod pseudonimem Wincenty, urodził się 10 grudnia 1895 roku w Mosinie. Był to człowiek o niezwykłej biografii, której kluczowymi elementami były zarówno jego profesja, jak i działalność społeczna.
Jako piekarz, zyskał uznanie w swoim rzemiośle, jednocześnie angażując się w kwestie leśnictwa. Pełnił rolę powstańca wielkopolskiego, a także walczył jako żołnierz w Armii Krajowej. Jego życie niestety zakończyło się tragicznie 28 lipca 1954 roku w Śremie, gdzie stał się ofiarą represji komunistycznych, które dotknęły wielu patriotycznych Polaków tamtych czasów.
Życiorys
Adam Pohl wywodził się z rodziny miejskiego urzędnika, Edwarda Pohla, który pełnił funkcję burmistrza w Kórniku, oraz Marii z Gierlińskich, będącej córką uczestnika powstania styczniowego. W młodym wieku ukończył naukę zawodu piekarza-cukiernika. Będąc członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, rozwijał swoje zainteresowania sportowe i społeczne.
Pohl służył w armii pruskiej, gdzie działał w regionach Alzacji i Lotaryngii. Jednak z chwilą wybuchu powstania wielkopolskiego na końcu I wojny światowej, udało mu się przedostać do Wielkopolski. Tam zaciągnął się do Kompanii Kórnickiej, która uczestniczyła w wyzwalaniu Śremu. Jego heroiczne działania w czasie tego zrywu niepodległościowego zostały uhonorowane Krzyżem Waleczności Ochotnika Wojsk Wielkopolskich, Medalem Niepodległości oraz Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich.
Po odzyskaniu przez Polskę suwerenności, Pohl podjął pracę jako piekarz oraz bankowiec. Władał również hotelem i restauracją, a ponadto sprawował urząd burmistrza Nowego Tomyśla. W 1934 roku osiedlił się w Poznaniu, gdzie rozpoczął pracę jako kasjer w Dyrekcji Lasów Państwowych. Działał w Nadleśnictwie Sieraków do 1939 roku, pełniąc funkcję sekretarza. Po wybuchu II wojny światowej ewakuował się, lecz już we wrześniu tego samego roku powrócił do Sierakowa, gdzie został aresztowany przez Niemców i potraktowany jako zakładnik.
Po ucieczce do Drawska, Pohl podjął zatrudnienie w tartaku prowadzonym przez niemieckiego przedsiębiorcę, Hassego. W Drawsku zainicjował aktywność konspiracyjną, stając się jednym z założycieli dwóch organizacji niepodległościowych: „Władysław Sikorski” oraz „Puszcza Międzychodzka”. Obie te struktury z czasem zostały włączone do Armii Krajowej, gdzie pełnił rolę dowódcy pionu administracji cywilnej Obwodu Czarnkowskiego AK.
W sierpniu 1944 roku został deportowany na przymusowe roboty do budowy fortyfikacji pod Włocławkiem. Po wojnie, w styczniu 1945 roku, powrócił do Drawska, gdzie niezwłocznie przystąpił do tworzenia polskiej administracji lokalnej oraz organizacji pomocy humanitarnej dla uchodźców, zarówno niemieckich, jak i polskich. Dzięki jego staraniom powstała lokalna straż obywatelska.
Po powrocie do Mosiny, Adam Pohl stał się celem szykan ze strony Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z uwagi na przeszłość w Armii Krajowej. W 1953 roku został aresztowany na dworcu w Szczecinie. Podczas przesłuchania w tamtejszym więzieniu, został brutalnie torturowany, co przyczyniło się do poważnego pogorszenia jego stanu zdrowia. Mimo intensywnego leczenia w szpitalu w Śremie, zmarł w 1954 roku. Jego ciało spoczęło na cmentarzu parafialnym w Mosinie.
Rodzina
Żoną Adama Pohla była Helena z Jaworskich, która przyszła na świat w 1895 roku. Para ta doczekała się trzech synów: Marcelego urodzonego w 1922 roku, Józefa, który żył w latach 1927-1992, oraz Zygmunta urodzonego w 1933 roku.
Adam miał także czterech braci: Józefa, Jana, Mariana oraz Stanisława, który tragicznie zginął w walkach powstańczych pod Zbąszyniem. Kolejnym ważnym aspektem, który charakteryzował rodzinę Pohlów, było ich głębokie przywiązanie do wartości patriotycznych, a także aktywne uczestnictwo w dążeniach podziemnych w trudnych czasach.
Przypisy
- a b c d e f Pohl Adam - Biogramy [online], akwielkopolska.pl [dostęp 25.06.2023 r.]
- a b c Andrzej Antowski, Poznańscy leśnicy w służbie Wielkopolski Walczącej 1939-1945, RDLP, Poznań, 2016 r., s. 346-347, ISBN 978-83-942898-5-0
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Wojciech Papież | Stanisław Podemski | Mirosław Pilśniak | Adam Bińkowski | Maciej Przepiera | Janusz Szajkowski | Wincenty Różański | Czesław Cybulski | Józef RejewskiOceń: Adam Pohl